Quiztet 2019

1A. We zoeken het Vlaams woord van het jaar 2018. Het is de naam die men geeft aan een bepaald soort fietspad. Het wordt officieel beschreven als een aanliggend gelijkgrond fietspad. Het ligt echter zo dicht bij de eigenlijke rijweg, dat fietsers die erop rijden heel dicht moeten fietsen bij het langsrazend motorverkeer. Dit is een onveilige situatie die reeds tot meerdere dodelijke ongevallen heeft geleid.

1B. Fietsers moeten fietsen op een fietspad, als het voorzien is van de officiële markeringen en berijdbaar is enz. Soms is er echter geen fietspad, maar worden aan de zijkant van de weg toch zones aangebracht in een andere kleur dan de rijbaan: grijs, groen, oker of rood- of in andere materialen gemaakt. Soms zie je ook fietspictogrammen op de grond. Hoe heten we zo een gekleurde strook op de weg, zonder wegmarkeringen of verkeersborden?

1C. In Wallonië worden ze soms vluchtweg genoemd. We zoeken de andere, Vlaamse omschrijving. Het gaat om een aftakking van een weg die soms wordt aangelegd bij een steile afdaling. Deze aftakking loopt vaak iets omhoog en eindigt doorgaans in een grote grindbak. Hierdoor kunnen voertuigen die niet meer kunnen remmen toch op een veilige manier - en meestal zonder schade - tot stilstand komen.

2A. Politici, het is me wat. Met dat constante geruzie in het parlement, zou je voor minder een mopje maken. Maar wie werd hier wel erg vrolijk tijdens het vragenuurtje in de kamer? Het fragment dateert uit 2010. Achternaam volstaat.

2B. Het WK! Juli lijkt al zo ver, maar wat zitten de wedstrijden in menig geheugen gegrift. Helaas hoort dit moment daar ook bij. Tijdens Engeland - België wou één Rode Duivel de bal stevig wegschoppen, maar vergat daarbij een belangrijk element: de paal. Welke voetballer krijgt hier lik op stuk? De achternaam volstaat.

2C. Een quiz is pas een quiz als er een Eurosongvraag wordt gesteld. Vandaar. Ook het feest der foute muziek heeft al eens een blooper. Zo gaan de puntengevers vaak de mist in of verschijnt er al eens een streaker. Maar ook bij het overhandigen van de trofee gaat het al eens mis. Wie valt hier op de grond? Ze won het festival in 1998. Volledige artiestennaam, uiteraard.

3A. Een beetje kennis op middelbaar schoolniveau. We zoeken een kleincirkel rond de aarde op ongeveer 23,5° noorderbreedte. Ze markeert de hoogste breedte op het noordelijk halfrond waar de zon in het zenit kan staan, loodrecht boven het aardoppervlak. Dit gebeurt rond 21 juni, tijdens de zomerzonnewende, en markeert het begin van de noordelijke astronomische zomer. Wat is de naam van deze keerkring?

3B. Voor de volgende vraag zoeken we het op in frauduleuze oorden. We zijn op zoek naar een vorm van internetfraude waarbij het slachtoffer zijn gegevens kwijtspeelt op een site die een kopie is van een originele site. De valse website gaat dan aan de haal met persoonlijke gegevens als creditcardnummers enzoverder. Het contact wordt meestal via mail aangevraagd. Hoe noemen we deze vorm van internetfraude?

3C. Voor de laatste vraag, en dus voor 3 punten maken we het al helemaal onaangenaam. We zijn op zoek naar de naam van een marteltuig dat weinig aan de verbeelding overlaat. Het is in principe een ijzeren kast waar langs de binnenkant pinnen zijn bevestigd. De ongelukkige die erin zit en de deur ziet sluiten wordt gespietst. Voor de mensen die afstevenen op een nachtmerrie, er is weinig historisch bewijs dat dit effectief gebruikt werd. Hoe heet dit marteltuig?

4A. Deze beklijvende film uit 2013 onder de regie van Steve Mcqueen is de verfilming van de autobiografie van een voormalig slaaf: “Solomon Northup” die in het verhaal een x aantal jaar als slaaf wordt verhandeld en gebruikt. De film won in 2014 de oscar voor de beste film. Wat is de naam?

4B. Op 29 augustus 1935 komt Astrid Sofia Lovisa Thyra om het leven in Küssnacht, een Zwitserse gemeenten in het gelijknamig district. Van wie was zij de vrouw?

4C. De laatste vraag is een echte klassevraag. Het is de eenvoudigste gangbare wijze van het knopen van de stropdas. Hij geeft een asymmetrische knoop. De knoop raakte in zwang medio de 19e eeuw bij de koetsiers. Later werd het ook de naam van een herensociëteit in Londen. Wat is de naam van deze knoop?

5A. Op eenzame hoogte staat dit bergmassief in het noordoosten van Tanzania. Het massief bestaat uit 3 stratovulkanen. Hoe heet dit bergmassief?

5B. De Scheldeprijs is een ééndaagse wielerwedstrijd die sinds 1907 wordt georganiseerd. Het is niet de meest prestigieuze koers die meestal eindigt in een massasprint. Hoewel het overgrote deel van de winnaars Belg is, is er toch een Duitse wielrenner die op eenzame hoogte staat in de laatste 7 edities. Hij won namelijk 5 keer deze prijs in de laatste 7 jaar. Wat is zijn naam?

5C. Een kunstenaar die zich op eenzame hoogte bevindt is onze vriend Leonardo Da Vinci, een echte uomo universale. We gebruiken hem in deze vraag niet vanwege zijn talent an sich maar omdat één van zijn werken op een eenzame hoogte staat in de lijst van duurst verkochte werken. Voor 450 miljoen euro werd dit werk verkocht, waardoor het vorige record van 300 miljoen voor een werk van Willem De Kooning werd verpulverd. Hoe heet dit werk?

6A. Stel je voor: je krijgt een filmrol aangeboden, maar bedankt voor de eer. Het overkwam John Travolta, toen hij de titelrol in Forest Gump aan zich liet voorbijgaan. In 1994 won zijn vervanger een Oscar voor Beste Acteur. Voor wie was het leven duidelijk als een doos chocolaatjes?

6B. Stel je voor: je wil als kind dokter worden, maar een oogziekte laat je gedeeltelijk blind achter. Dan maar literatuur studeren en ook nog schrijver worden. De vervanger van de artsenij legde deze auteur echter geen windeieren, met maar liefst 7 nobelprijsnominaties! Welke auteur, die onder andere het dystopische Brave New World schreef, zoeken we?

6C. Stel je voor: Je voelt je goed in je job als vice-president, wanneer op 22 november 1963 gemeld wordt dat John F. Kennedy neergeschoten is, en jij nu de honneurs zal waarnemen. Wie nam taak van Kennedy over en werd zo de 36e president van de Verenigde Staten?

7A. Een pofbroek, primaire kleuren en een hellebaard. Modieuzer dan dit wordt het niet. Zo hoort het ook voor de pontificale bewakingseenheid. Ze werden voor het eerst ingehuurd in 1505 door paus Julius II. Wat is de gangbare naam voor deze Pauswachten?

7B. Een dubbele vraag: We zijn op zoek naar de gemeenschappelijke voor -en achternaam van twee bekende personen. De ene is een voormalig journalist van VRT en VTM. Bij VTM presenteerde hij tot 2004 het nieuws en groene vingers. Hij zetelde later ook in het Vlaams Parlement voor de partij NVA. Jullie kunnen dezelfde naam schrijven bij de opvolger van Katrien de Bolle als de commissaris generaal bij de Belgische federale politie. De opvolging vond plaats op 15 juni 2018. Hoe heten deze personen?

7C. The quick brown fox jumps over the lazy dog. Een doorsnee Engelse zin. Ware het niet dat in deze zin elke letter van het alfabet voorkomt. Een perfect voorbeeld is het niet want in de ideale zin komt elke letter maar één keer voor, zoals bij: New job: fix Mr. Gluck's hazy TV, PDQ!. In dit voorbeeld komen ook nog eens alle leestekens voor. Hoe noemen we zo’n zin waarin alle letters 1 keer voorkomen?

8A. We zijn op zoek naar een typisch Napolitaanse pizza met als ingrediënten tomaten, mozzarella, verse basilicum, zout en olijfolie. De pizza is later vernoemd naar de Italiaanse koningin en echtgenote van koning Umberto I. Zij bezochten de stad in 1889 en de koningin wilde graag een lokale specialiteit eten. De kok Raffaele Esposito van pizzeria Brandi bakte daarop deze pizza. Het verhaal gaat dat de koningin bijzonder gecharmeerd was van de pizza omdat die de kleuren van de Italiaanse vlag had (groen, wit en rood). Welke pizza?

8B. Voor de volgende vraag zijn we op zoek naar een trager vriendje. Deze slakkensoort, de helix pomatia, behoort tot de familie van de tuinslakken. De soort is een relatief grote soort die een grijsbruine lichaamskleur heeft, het huisje is lichtbruin van kleur met lichtere strepen. Hij is een herbivoor en komt oorspronkelijk uit de meer zuidelijk gelegen gebieden van Europa. Welke eetbare slakkensoort?

8C. Deze Cisterciënzerabdij gelegen in een deelgemeente van Florenville. Vanwege zijn uitzonderlijke schoonheid en bijzondere architectuur wordt het klooster ook wel het 'Versailles onder de kloosters' genoemd. Waar staat deze abdij?

9A. Deze onfortuinlijke figuur uit de Griekse mythologie is bekend omdat hij nogal een boontje had voor zichzelf. Zo stierf de jongeman omdat hij zijn reflectie zo gebiologeerd adoreerde en vergat te eten, slapen, … enzoverder. Hoe heet deze figuur?

9B. We zien op de projectie een album van kuifje. De originele titel was Les Aventures de Tintin, reporter, en Extrême-Orient. Maar wij kennen hem in Vlaanderen onder een andere titel. Welke?

9C. Voor de laatste vraag gaan we terug naar 1947. Een zekere Elisabeth Short wordt vermoord teruggevonden en is op verschrikkelijke manier toegetakeld. Haar lichaam is in twee gesneden en ook haar mond lag open van mond tot mond. Nergens werd een spatje bloed gevonden. De media verwees naar deze moord met een specifieke naam. Welke?

10A. Dit plein in de stad Antwerpen ligt in de schaduw van de OLV Kathedraal. Er staan enkele boompjes, een paar bankjes en we vinden er ook een standbeeld van P.P. Rubens. Welke Antwerps plein?

10B. Deze game, ontwikkeld door Rockstar Studio’s combineert actie en avontuur. Het is uitgekomen eind oktober 2018 en is internationaal gewaardeerd en gelauwerd. De wereld is opgebouwd in fictieve staten in Amerika met een echte far west feel. Hoe heet deze game? Wees volledig!

10C. We zijn op zoek naar een eindstadium van een ster. Een voorbeeld dicht bij huis, een slordige 88 lichtjaar, is Garcux. Hoe ontstaat het? Een hoofdreeksster geeft energie af door de fusie van waterstof tot helium in de kern door middel van de proton-protoncyclus of de koolstof-stikstofcyclus. In de loop der tijd raakt het waterstof in de kern steeds meer opgebrand, waardoor het fusieproces in de loop der tijd minder wordt. Daardoor koelt de ster wat af en neemt de stralingsdruk in de kern af. Hierdoor trekt de kern onder invloed van haar eigen gewicht wat meer samen waardoor de temperatuur stijgt. Deze temperatuurstijging heeft tot gevolg dat er een waterstoffusie in een schil buiten de kern op gang komt. Een ster waar buiten de kern een fusieproces plaatsvindt, produceert meer energie dan daarvoor en zwelt enorm op. Doordat door het opzwellen de oppervlaktetemperatuur daalt wordt de ster in deze fase.Tijdens deze fase hoopt zich steeds meer helium in de kern op, die daardoor nog meer samentrekt en waardoor de dichtheid van de kern steeds hoger wordt. Als de kern een temperatuur bereikt van 100 miljoen kelvin gaat het helium in de kern fuseren tot koolstof door middel van het Triple-alfaproces. Het begin van deze fusie wordt heliumflits genoemd.